Gdy piszę ten tekst jesteśmy już tydzień po długo wyczekiwanym debiucie Allegro na GPW. Było to nie tylko największe IPO w historii polskiej giełdy, ale również ma szansę stać się największym IPO w Europie w 2020. Wartość oferty ostatecznie wyniosła 9.2 mld PLN (bez uwzględnienia puli stabilizującej) co przy kursie dolara z dnia debiutu na poziomie 3,77 PLN daje wartość 2.4 mld USD. Niewątpliwie jest to powód do dumy, ale jak odnieść te liczby do świata i gdzie się plasujemy?
Debiuty giełdowe i globalny rynek IPO
Trochę światła na ten temat rzuci poniższa grafika

Warto na początku zaznaczyć, że rynek debiutów giełdowych jest specyficzny i nie do końca oddaje znaczenie poszczególnych giełd. Bez wątpienia amerykańskie NYSE i NASDAQ są wiodącą siłą na świecie, a przypadek Aramco i jego debiutu na saudyjskiej giełdzie jest wyjątkiem, a nie trendem. Oferty publiczne w tym przypadku mówią nam więcej gdzie w ostatnich dekadach powstawały (lub dopiero wchodziły na giełdy) wielkie przedsiębiorstwa. Wyraźnie widać, że Azja, a tuż za nią USA odniosły największe sukcesy na tym polu. Znaczenie Europy, a wraz z nią bonusy bankierów inwestycyjnych z regionu, którzy pośredniczą w uplasowaniu oferty odstają od pacyfiku (smuteczek!). Podobne wnioski można wysnuć z grafiki SCMP o rynku IPOs w 2019 roku i debiucie Alibaby w Hong Kongu.

Allegro i Polska wypadają tutaj całkiem nieźle biorąc pod uwagę region pochodzenia i wielkość przedsiębiorstw.
Największe spółki pod względem kapitalizacji na świecie i w Polsce
Kolejny wykres, który przygotowałem przedstawia największe spółki pod względem kapitalizacji z poszczególnych państw i jak na tym tle prezentuje się Polska:

Pierwsze co rzuca się w oczy to fakt, że cała polska giełda – wszystkie 435 spółek notowanych w Warszawie – ma kapitalizację mniejszą niż 250 mld USD. To stawia polską giełdę w sytuacji gdzie aż 7 państw ma przynajmniej jedną notowaną spółkę z kapitalizacją większą niż wszystkie firmy z GPW razem. Na przykład taki TSMC notowany w Tajwanie jest aż 2 więcej wart niż polska giełda. Dodatkowo aż 15 państw ma przynajmniej jedno publiczne przedsiębiorstwo warte więcej niż cały WIG20 (po rewizji z przyłączeniem ALE). Allegro co prawda to największa spółka pod względem kapitalizacji na polskiej giełdzie (2x więcej warta niż drugi w kolejce CD Projekt).

Tak w globalnym zestawieniu nie wypada już aż tak imponująco i jest mniejsze o 40x od chińskiej Alibaby, 20x od koreańskiego Samsunga, czy 9x od niemieckiego SAP’a.
Polskie akcje w globalnych indeksach akcji
Wraz ze wzrostem aktywów pod zarządzaniem w funduszach indeksowych (czy to w formie ETFów czy zwykłych funduszy inwestycyjnych) rośnie znaczenie indeksów na świecie. W globalnych rynkach akcji najwięcej aktywów śledzi indeksy FTSE Russell (najważniejszy zarządzający Vanguard) i MSCI (tutaj przoduje iShares). Polska nie tak dawno temu świętowała 2 lata od przeklasyfikowania przez FTSE Russell z rynków rozwijających się (Emerging Markets) do rynków rozwiniętych (Developed Markets). Tak to uczciliśmy na Twitterze:
🥳🥳🎉🎉🥂🥂
— Mysterybuzu (@Mysterybuzu) September 24, 2020
Dzisiaj świętujemy 2 lata od awansowania Polski przez #FTSE Russell do rynków rozwiniętych! 24Wrz’18 udział PL w indeksach spadł z 1.3% w EM do 0.2% w FTSE DM (obecnie 0.1% 💪). A pamiętacie jak „eksperci” wróżyli mega napływy zagranicy na polską giełdę? Dobre czasy! pic.twitter.com/x2w8VPIlr0
Nie wszyscy jednak podzielają zdanie FTSE Russell i np. MSCI i S&P nadal trzymają nas w koszyku krajów rozwijających się:
Zobaczmy teraz ile ważą polskie akcje w dwóch wiodących indeksach. Trzeba tutaj zaznaczyć, że poniższe wyliczenia nie uwzględniają jeszcze Allegro i w najbliższych tygodniach waga Polski powinna urosnąć – jednak jak zaraz zobaczymy i tak wiele to nie zmieni.
FTSE All-World Index agreguje duże globalne spółki zarówno z rynków rozwiniętych, jak i rozwijających się. Indeks ten śledzi ETF Vanguard FTSE All-World UCITS z aktywami 6.4 mld USD.

Dominacja Stanów z udziałem 57% w indeksie jest bezsporna. Kolejne miejsca należą do Japonii (7%) i Chin (5%). Cała reszta to waga mniejsza niż 5 pp. Polska ze swoim udziałem 0,1% znajduje się pod koniec stawki i jest na granicy 0% w zależności jak zaokrąglamy (żarcik!). Dla zainteresowanych poniżej spółki z GPW, które wchodziły do indeksu na koniec 2019 roku (z półrocznego sprawozdania Vanguard FTSE All-World UCITS ETF)
Kolejnym indeksem wartym uwagi jest MSCI Emerging Markets Investable Market Index, który agreguje nie tylko duże, ale również średnie i małe spółki z krajów rozwijających się. Naśladuje go np. ETF iShares Core MSCI EM IMI UCITS z aktywami pod zarządzaniem ponad 15 mld USD.

Rolę lidera przyjmują Chiny z prawie 40% udziałem. Bardzo znaczące są również Tajwan i Korea z ponad 10% wagą. Udział Polski tutaj również jest nie specjalnie istotny, chociaż 0,7% w indeksie stanowi znaczącą poprawę. Polskie spółki wchodzące w skład ETFa to:
Podsumowanie
Na rynku IPO rola Polski dzięki kilku znaczącym debiutom (Allegro, PZU) jest całkiem istotna w regionie i widoczna globalnie. Chociaż wynika to bardziej ze słabości Europy, która nie może się równać z dynamicznie rozwijającą się Azją i ichniejszymi gigantycznymi debiutami. Również USA i technologiczna przewaga Doliny Krzemowej, jest odpowiedzialna za nowe i innowacyjne spółki i ich głośne oferty pierwotne.
W przypadku notowanych już na giełdzie spółek to, mimo że bardzo byśmy wszyscy chcieli aby Polska znaczyła na świecie jak najwięcej to rola GPW na rynkach międzynarodowych jest obecnie pomijalna. W globalnym indeksie akcji (czy to MSCI ACWI – All Country World Index; czy w FTSE Russell All-World Index) ważymy zaledwie 0,1% i nawet Allegro wiele w tej kwestii nie zmieni. Wciąż jednak jeszcze jesteśmy klasyfikowania przez MSCI jako rynek rozwijający się i tutaj nasz udział jest kilkukrotnie większy, aczkolwiek to nadal jedynie 0,7%. Wraz z debiutem Allegro, silną pozycją CD Projekt i prężnie rozwijającą się branżą gamingową Polska ma jednak szansę znaczyć coraz więcej. Chociaż nawet gdyby udało nam się dokonać skoku “cywilizacyjnego” na rynkach kapitałowych i podwoić nasz udział to wciąż bylibyśmy bardzo małą rybką w oceanie (pamiętajmy, że w tym samym czasie inne kraje też starają się dokonać tego samego skoku). Między innymi dlatego powtarzam, że z punktu widzenia inwestora tak małego rynku z tak egzotyczną walutą jak polski złoty – inwestowanie globalne to nie przywilej a obowiązek trzeźwo myślącego inwestora, który akumuluje aktywa na dekady. Temat ten będzie jeszcze wielokrotnie tutaj poruszany.
Mysterybuzu
[…] notowane u siebie – chociaż i to jest bardzo dyskusyjne. Przypominam o swoim wpisie, gdzie pokazałem, że polska giełda w globalnym rynku akcji waży zaledwie ~0.1% (zupełnie pomijalna) podczas gdy […]